การวิจัยล่าสุดของ PISA เปรียบเทียบความสามารถในการคิด การอ่าน และการคำนวณของเด็กนักเรียนอายุ 15 ปีในต่างประเทศทั่วโลก พบว่านักเรียนไทยมีอันดับด้อยกว่าสิงคโปร์และเวียดนามอยู่มาก
การวิจัยชิ้นหนึ่งของ The World Economic Forum นำเสนอว่าการ ศึกษาไทยนั้นแย่ที่สุดในบรรดาประเทศอาเซียนทั้ง 8 การวิจัยดังกล่าวชี้ว่าแรงงานที่มาจากระดับการศึกษาที่ไม่มีประสิทธิภาพ ทำให้เกิดปัญหาคอขวดในด้านการประกอบธุรกิจและการเจริญเติบโตของเศรษฐกิจ ซึ่งเป็นปัจจัยที่มีอิทธิพลสำคัญมาก รองลงมาจากการคอรัปชั่น ความไม่แน่นอนทางการเมือง และระบบข้าราชการที่ไม่มีประสิทธิภาพ
ประเทศไทยใช้งบประมาณทั้งหมด 475,104 ล้านบาท หรือคิดคร่าวๆประมาณ 30% ของงบประมาณทั้งหมดของรัฐบาลไทย ในขณะเดียวกัน ประเทศสิงคโปร์และเวียดนาม ใช้เพียงแค่ 20% ส่วนฟินแลนด์ซึ่งเป็นประเทศที่มีระบบการศึกษาภาครัฐเป็นอันดับหนึ่ง ใช้เพียงแค่ 15% เท่านั้นเอง
สำนักงานรองรับมาตรฐานและประเมินคุณภาพการศึกษา ได้ทำการสำรวจโรงเรียน 30,010 แห่ง แล้วสรุปความได้ว่า โรงเรียนจำนวน 65% มีคุณภาพต่ำกว่าระดับที่น่าพอใจ นั่นหมายความว่าเด็กไทยเพียงแค่ 1 ใน 3 เท่านั้น ที่จะมีโอกาสได้เข้าโรงเรียนที่ผ่านเกณฑ์มาตรฐานขั้นต่ำ
ไอคิวเด็กไทยในแต่ละภูมิภาคนั้นก็แตกต่างกันมากเช่นกัน จากการศึกษาล่าสุดพบว่านักเรียนไทย จะมีคะแนนไอคิวเฉลี่ยอยู่ที่ 98 ซึ่งใกล้เคียงมากกับค่าเฉลี่ยของโลก ที่อยู่ที่ 100 แต่นักเรียนจากนนทบุรีไอคิวสูงกว่า 105 มาก ในขณะเดียวกัน นักเรียนจากนราธิวาสได้คะแนนเฉลี่ยเพียงไม่ถึง 90 เท่านั้น
คณะรัฐมนตรีได้เล็งเห็นแล้วว่านี่คือปัญหาที่ต้องได้รับการแก้ไข และต้องแก้ไขจากในห้องเรียนก่อน เลยได้อนุมัติโครงการครูพันธุ์ใหม่ ในวันที่ 8 ธันวาคม พ.ศ. 2552 แต่ถึงอย่างนั้นเมื่อเวลาผ่านไปถึง 4 ปี ผลการสำรวจของ PISA และการสำรวจอื่นๆก็ยังชี้อย่างชัดเจนว่า เมืองไทยยังตามหลังประเทศอื่นอยู่มาก
